Te veel of te weinig cortisol

Cortisol is een hormoon dat door de bijnierschors wordt afgescheiden. Het helpt onder andere bij het reguleren van de stofwisseling en de immuunfunctie. Er zijn veel verschillende cortisolniveaus die zowel te hoog als te laag kunnen zijn. 

Cortisol is een hormoon dat helpt bij het reguleren van je bloedsuiker, het bestrijden van infecties en het in evenwicht houden van andere hormonen in je lichaam. Misschien heb je al eens van cortisol gehoord omdat het vaak in verband wordt gebracht met stress. Maar cortisol regelt ook het immuunsysteem en de ontstekingsreactie, dus als de cortisolspiegel laag is, kan dat leiden tot verschillende niet-specifieke symptomen zoals vermoeidheid, spierzwakte, gewichtsverlies, lage bloeddruk of buikpijn. In tijden van stress of ziekte is een verhoogde productie van cortisol echter noodzakelijk. 

De hoeveelheid cortisol die door de bijnier wordt geproduceerd, hangt af van hoeveel je nodig hebt om een gebeurtenis, zoals sporten, het hoofd te bieden: als je al gestrest bent over iets anders, zal de cortisolproductie worden verhoogd om je te helpen ermee om te gaan. Te veel cortisol kan leiden tot gezondheidsproblemen zoals gewichtstoename, hoge bloedsuikerspiegel en hoge bloeddruk. Het is dus belangrijk om een gezonde balans van cortisol in je lichaam te behouden. Manieren om dit te doen zijn onder meer stressniveaus beheersen, voldoende slaap krijgen en een evenwichtig dieet volgen.

Als je een van de hierboven beschreven symptomen ervaart, kan een cortisol tekort de schuldige zijn. In tijden van stress of ziekte is een verhoogde productie van cortisol noodzakelijk, maar te veel cortisol kan leiden tot gezondheidsproblemen.

Waarom cortisol belangrijk is

Cortisolniveaus variëren per moment van de dag

Cortisol is meestal hoog in de ochtend en daalt gedurende de rest van de dag, maar laat dit je niet voor de gek houden door te denken dat cortisol niets doet. Deze daling kan een teken zijn dat de cortisolproductie is toegenomen om te helpen omgaan met stress of ziekte die zich ’s nachts kan hebben voorgedaan. Het is dus belangrijk om cortisol niet te onderschatten, alleen omdat het niveau ’s nachts lager is.

Cortisol wordt geproduceerd als reactie op stress

De cortisolproductie neemt toe bij elke vorm van stress, of die nu lichamelijk of emotioneel is. Wanneer cortisolniveaus chronisch hoog zijn, kan dit leiden tot gezondheidsproblemen zoals gewichtstoename en hoge bloeddruk. Het is dus belangrijk om manieren te vinden om je stressniveaus te beheersen.

Cortisol helpt de bloedsuikerspiegel te reguleren

Wanneer de cortisolspiegel laag is, kan dit leiden tot verschillende niet-specifieke symptomen zoals vermoeidheid, spierzwakte, gewichtsverlies en buikpijn. Dus in tijden van stress of ziekte wordt de cortisolproductie verhoogd om te helpen omgaan met de stress die zich ’s nachts kan hebben voorgedaan. Het is belangrijk om cortisol niet te onderschatten, alleen omdat het niveau ’s nachts lager is.

Probeer dus op verschillende dagen achterelkaar je cortisol waarden te meten en ga niet uit van een enkel moment.

Cortisol wordt geproduceerd als reactie op een onderliggende ziekte

Net als stress neemt ook de cortisolproductie toe wanneer je een of andere ziekte ervaart. Deze toename kan een teken zijn dat de cortisolproductie is toegenomen om de ziekte het hoofd te bieden. Het is dus belangrijk om cortisol niet te onderschatten, alleen omdat het niveau ’s nachts lager is. Laat je dus eens goed door een arts controleren op eventueel andere onderliggende zeikten.

Cortisol helpt bij het reguleren van ontstekingsreacties

Cortisol helpt bij het reguleren van de ontstekingsreactie in het lichaam. Wanneer de cortisolspiegel laag is, kan dat leiden tot een verhoogd risico op infecties en andere gezondheidsproblemen. Dus in tijden van stress of ziekte wordt de cortisolproductie verhoogd om te helpen de ziekte het hoofd te bieden. Het is belangrijk om cortisol niet te onderschatten, alleen omdat het niveau ’s nachts lager is.

Luister naar je lichaam en zorg voor voldoende slaap en minder stress.

Conclusie

Het is belangrijk om je bewust te zijn van de effecten die je omgeving op je heeft, en hoe die het cortisolniveau kunnen verhogen of verlagen. Op die manier kun je ze, wanneer nodig, veranderen om eventuele negatieve stress in je leven te verminderen. Het beste is dat wanneer we begrijpen wat onze cortisolspiegels doet pieken of dalen, we beter in staat zijn om deze gevoelens te beheersen zodat ze niet een leven lang angst en depressie betekenen.