Wat is het verschil tussen modaal, mediaan en gemiddeld inkomen?

Als je iets leest over inkomens in Nederland, kom je vaak termen tegen als modaal inkomen, mediaan inkomen en gemiddeld inkomen. Deze woorden lijken op elkaar, maar ze betekenen niet hetzelfde. Dat kan verwarrend zijn, vooral als je wilt weten wat mensen nu écht verdienen. In dit artikel leggen we het verschil duidelijk uit. Zo weet je voortaan wat met elk begrip wordt bedoeld, en welke het beste beeld geeft van het inkomen van de meeste mensen. Dat is handig als je bijvoorbeeld je eigen loon wilt vergelijken met dat van anderen.

Wat is het modale inkomen?

Het modale inkomen is een term die in Nederland vaak wordt gebruikt. Het gaat om het inkomen dat een groot deel van de werkende mensen verdient. Het is een bedrag dat wordt vastgesteld door het Centraal Planbureau (CPB) en is bedoeld als richtlijn. In 2025 ligt het modale inkomen rond de €3.500 bruto per maand.

Let op: het modale inkomen is geen gemiddelde. Het is eerder een voorbeeldinkomen, waarmee bijvoorbeeld de overheid laat zien wat bepaalde maatregelen betekenen voor een ‘gemiddelde werknemer’. Het wordt vaak gebruikt in nieuwsberichten of bij het berekenen van toeslagen en belastingen.

Wat is het gemiddelde inkomen?

Het gemiddelde inkomen is het totaal van alle inkomens bij elkaar, gedeeld door het aantal mensen. Stel dat tien mensen samen €25.000 verdienen, dan is het gemiddelde inkomen €2.500. Maar dit cijfer kan vertekend zijn als er een paar mensen zijn met een héél hoog inkomen.

In Nederland ligt het gemiddelde inkomen vaak hoger dan het modale of mediaan inkomen, juist omdat er aan de top mensen zijn die extreem veel verdienen. Het gemiddelde laat dus niet altijd goed zien wat de meeste mensen echt verdienen. Toch wordt het vaak gebruikt in officiële cijfers.

Wat is het mediaan inkomen?

Het mediaan inkomen is het inkomen dat precies in het midden ligt. De helft van de mensen verdient minder dan dit bedrag, de andere helft verdient meer. Het mediaan inkomen is daarom vaak een betere manier om te laten zien wat ‘normaal’ is in de samenleving.

In 2025 ligt het mediaan inkomen iets lager dan het modale inkomen, rond de €2.900 tot €3.000 bruto per maand. Het voordeel van dit getal is dat het niet wordt beïnvloed door hele hoge of hele lage inkomens. Daardoor geeft het een realistischer beeld van wat veel mensen in Nederland verdienen.

Conclusie: drie begrippen met elk een eigen betekenis

Hoewel modaal, mediaan en gemiddeld inkomen op elkaar lijken, zijn ze verschillend. Het modale inkomen is een richtlijn van het CPB, het gemiddelde inkomen wordt sterk beïnvloed door hoge inkomens, en het mediaan inkomen geeft een eerlijker beeld van het midden.

Wil je jouw inkomen vergelijken met dat van anderen? Dan is het mediaan of modaal inkomen vaak het meest geschikt.